Tuổi cao – sức yếu, đó là hai vế gần như luôn song hành cùng nhau. Hàng rào miễn dịch lúc này đã trở nên “thưa” hơn, “quân địch” dễ dàng xâm nhập vào cơ thể. Do đó, khi lớn tuổi, con người dễ bị mắc bệnh, thậm chí cùng lúc mắc nhiều bệnh. Vậy đâu là những bệnh hay gặp ở người cao tuổi và cách phòng ngừa, điều trị ra sao? Hãy cùng Hasu tìm hiểu nhé.
1. Nguyên nhân khiến người cao tuổi mắc nhiều bệnh
Vì sao người cao tuổi lại hay mắc nhiều bệnh? Nói một cách dễ hiểu thì đó là: tuổi cao nên sức yếu, còn theo góc nhìn khoa học thì là do các nguyên nhân sau:
- Lão hóa: sự sa sút, già đi của cơ thể, sự suy giảm hoạt động của các cơ quan trong cơ thể theo quá trình tự nhiên.
- Ăn uống không ngon miệng, ăn khó tiêu vì hệ tiêu hóa giảm hoạt động, các tế bào vị giác trên lưỡi giảm đi dẫn đến thiếu chất.
- Cơ bị nhão dần, đậm độ xương cũng giảm nên dễ bị loãng xương, gãy xương.
- Tế bào thần kinh bị thoái hóa, dễ thiếu máu não, trí nhớ kém, trí thông minh giảm, dễ mất ngủ, thiếu ngủ.
- Mờ mắt do thủy tinh thể và giác mạc bị lão hóa.
- Dễ bị khó thở do phổi giảm sự đàn hồi, thường thở ngắn, dốc.
- Gan teo lại, khả năng lọc máu của gan cũng giảm, dễ bị ngộ độc thức ăn, thuốc uống.
- Thận teo lại, bàng quang co bóp yếu, dễ mắc chứng khó tiểu hoặc tiểu không tự chủ.
- Hệ thống kháng thể, miễn dịch bị suy giảm theo tuổi tác nên dễ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm phổi, viêm da, viêm họng, viêm cơ tim,…
- Tâm lý thay đổi, có thể mắc một số bệnh về tâm thần như trầm cảm, lo âu, stress,…
2. Những bệnh hay gặp ở người cao tuổi
Sắp xếp theo tỉ lệ giảm dần.
2.1. Bệnh đột quỵ
Bệnh đột quỵ còn được gọi là bệnh tai biến mạch máu não. Đây là bệnh lý nhồi máu hoặc xuất huyết não, xảy ra từ từ hoặc đột ngột, gây nhiều biến chứng và di chứng nặng nề.
Đột quỵ có thể xảy ra ở độ tuổi trung niên đến cao tuổi, nhưng thường gặp ở người cao tuổi. Hệ thống mạch máu suy yếu, máu lên nuôi não kém là lý do khiến người cao tuổi dễ bị nhồi máu não, thiếu máu não. Thành mạch suy yếu, dễ vỡ cũng dẫn đến hậu quả dễ xảy ra xuất huyết mạch máu não. Đối với những người mắc bệnh cao huyết áp thì nguy cơ đột quỵ càng cao.
Tỷ lệ mắc bệnh đột quỵ ở người cao tuổi lên đến 21,9%. Do đó, đây là một bệnh phổ biến và có nguy cơ tử vong rất cao ở người già.
2.2. Bệnh viêm phổi
Do sức đề kháng suy giảm nên người cao tuổi rất dễ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Khi trái gió trở trời, thời tiết chuyển mùa, người già dễ bị viêm phổi. Tác nhân gây bệnh là virus, tụ cầu, phế cầu, liên cầu, đôi khi là não mô cầu, adenovirus, lao,…
Bệnh viêm phổi ở người cao tuổi thường dễ diễn biến nặng hơn, điều trị lâu hơn, tốn kém hơn so với người trẻ và dễ tái phát.
2.3. Bệnh cao huyết áp
Đây là căn bệnh phổ biến, đang ngày càng có xu hướng trẻ hóa, nhưng bị nhiều nhất ở người cao tuổi. Cao huyết áp là hậu quả của cả một quá trình ăn uống, sinh hoạt thiếu lành mạnh hoặc căng thẳng, áp lực kéo dài.
Người mắc bệnh cao huyết áp thường phải sống chung với bệnh, nhưng tuyệt đối không thể xem thường. Bệnh là nguyên nhân dẫn đến các bệnh khác như: tai biến mạch máu não, suy tim…
==> Tham khảo thêm:
- Những bài tập thở giúp tim bạn luôn khỏe mạnh
- Những căn bệnh người già thường mắc phải
2.4. Bệnh tiểu đường
Đây là căn bệnh hay gặp ở người cao tuổi và để lại gánh nặng rất lớn cho sức khỏe lẫn kinh tế. Người cao tuổi thường mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Nguyên nhân có thể do:
- Gan suy yếu theo tuổi già kéo theo sự suy giảm quá trình sử dụng và chuyển hóa đường trong cơ thể.
- Do các cơ quan giảm nhạy cảm với hormon insulin.
- Do hoạt động của hormon insulin không hiệu quả.
- Do tụy bị lão hóa nên giảm tiết insulin,…
2.5. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (CODP)
COPD là sự kết hợp của hai bệnh lý mãn tính ở phổi gồm khí phế thủng và viêm phế quản mãn tính. Bệnh thường xảy ra trên cơ địa những người hút thuốc lâu năm, hoặc bị những bệnh về hô hấp tái đi tái lại nhiều lần. Do đó, bệnh thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Diễn tiến dễ dẫn đến suy hô hấp, cơ thể suy kiệt, thường xuyên nhập viện, chất lượng cuộc sống giảm, tuổi thọ giảm.
2.6. Bệnh suy tim
Bệnh suy tim là một hội chứng lâm sàng phức tạp. Bệnh là hậu quả của tổn thương thực thể hay rối loạn chức năng quả tim, dẫn đến tim không đủ khả năng tiếp nhận máu hoặc đưa máu đi nuôi cơ thể.
Người cao tuổi mắc suy tim do nhiều nguyên nhân: bệnh cơ tim, bệnh van tim, thấp tim, tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim, bệnh mạch vành,…
Đây là một bệnh nguy hiểm đối với người cao tuổi. Theo nghiên cứu, thời gian sống của người cao tuổi mắc bệnh này trung bình từ 4,3 năm đến 7,1 năm.
==> Xem thêm:
- Triệu chứng rối loạn giấc ngủ ở người già và cách phòng ngừa
- Vì sao người cao tuổi nên luyện tập tại nhà
2.7. Bệnh Parkinson
Bệnh thường gặp ở những người từ 65 tuổi trở lên, do thoái hóa một số tổ chức ở não gây ra. Các biểu hiện của bệnh gồm: run tay, vận động chậm chạp, kém linh hoạt, cứng đờ. Cùng với đó là một số triệu chứng như: suy giảm nhận thức, trí nhớ, trầm cảm,…
Bệnh diễn tiến từ từ theo hướng ngày càng nặng hơn. Ở giai đoạn nặng, người bệnh gần như không nói, không vận động được. Do đó, phát hiện và điều trị sớm là rất quan trọng.
2.8. Hội chứng tiền đình
Người cao tuổi dễ bị hội chứng tiền đình do thiếu máu đến nuôi cơ quan tiền đình – ốc tai, thiếu máu đến não, hậu quả của các bệnh lý về tai (nếu có).
Biểu hiện của hội chứng tiền đình gồm: chóng mặt, xây xẩm, hoa mắt, mất thăng bằng, rung giật nhãn cầu, ù tai,…
Hậu quả của hội chứng tiền đình có thể để lại như:
- Ảnh hưởng đến khả năng nghe.
- Tổn thương thần kinh (nếu bị hội chứng tiền đình trung ương).
- Chấn thương do té ngã.
2.9. Bệnh loãng xương
Bệnh loãng xương là sự suy giảm khối lượng xương và giảm chất lượng xương, dẫn đến tăng nguy cơ gãy xương.
Đặc điểm của bệnh loãng xương ở người cao tuổi là: tăng quá trình hủy xương, giảm quá trình tạo xương. Nguyên nhân là do các tế bào sinh xương bị lão hóa, sự hấp thu canxi ở ruột bị hạn chế và sự suy giảm tất yếu các hormon sinh dục.
2.10. Bệnh viêm phế quản cấp
Do hệ miễn dịch suy yếu, cơ quan hô hấp giảm hoạt động kháng khuẩn nên người già dễ bị các bệnh về đường hô hấp.
Bệnh viêm phế quản cấp là tình trạng viêm cấp tính ở phế quản, do virus, vi khuẩn. Triệu chứng bệnh gồm: ho, khó thở, khạc đờm (màu trắng, vàng hoặc nâu).